روشنفکری

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
سه‌شنبه ۳۱ تير ۱۴۰۴ - 2025 July 22
روشنفکری
«بلای بی‌تاریخی و جهان بی‌آینده»؛
دکتر رضا داوری‌اردکانی باور دارد متفکری که در رؤیای پدید‌آمدن عهد و عصری دیگر باشد، چه‌بسا با عصر و عهد خود مخالفت کند. بسیاری از متفکران تنها دغدغه‌شان خلق مفاهیمی بوده است تا از عهد و عصر خود فراتر رفته و به انکار وضع موجود دست بزنند. همان‌گونه که دلوز می‌گوید کار فلسفه خلقِ مفاهیم است.
کد خبر: ۳۹۳۸۱۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶

عبدالمجید مبلغی:
آن‌گاه که سخن از روشنفکری به میان می‌آید شتابان پرسشی همیشگی برمی خیزد و گلوی گفتگو را می‌فشارد: کدام روشنفکری ؛ روشنفکری عرفی یا روشنفکری دینی؟ به باور من این پرسش راه به کج راهه می‌برد و بخت‌های گفتگو را برای ایده پردازی‌های افق گشایانه از همان ابتدا بر باد می‌دهد.
کد خبر: ۳۴۵۷۸۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۶

محسن آزموده
دهه ۷۰ خورشیدی، یعنی سال‌های پس از جنگ، با راه افتادن دوباره چرخ‌های اقتصاد و گشایش نسبی فضای سیاسی، عرصه اندیشه ایران نیز شاهد ظهور چهره‌های تازه‌ای بود، روشنفکرانی از طیف‌های گوناگون شامل جریان نوظهور روشنفکری دینی که خود مدعی بود، ریشه در جریان قدیمی‌تر نواندیشی دینی دارد و جریان روشنفکری عرفی که خود زیرشاخه‌هایی داشت مثل روشنفکری نوچپ‌گرا، روشنفکری پست‌مدرن و روشنفکری ملی‌گرا.
کد خبر: ۳۴۰۲۱۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۰

چپگرایی در ایران؛
جریان اصلی روشنفکری در دهه‌های گذشته، بر مبنای مفروضات و نگرش‌های ذهنی خاص خویش، کوشید تا مدلی به دست دهد برای نگاه به جهان، تعیین جایگاه ایران و راهکار‌های رسیدن به وضع مطلوبی که تصور می‌شد باید به آن رسید. واکاوی ذهنیت روشنفکران به طور خاص و تحلیل فضای روشنفکری ، به خصوص در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ شمسی، می‌تواند رویکرد‌ها و ایده‌های اصلی این جریان غالب را نمایان سازد.
کد خبر: ۳۳۳۷۵۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۸

نقد؛
از جمله رسالت‌هایی که روشنفکران ایرانی برای خود تعریف کرده‌اند کمک به مردمان جاهلی است که باور‌های غلط و خرافی دارند. ازاین‌رو، روشنفکران ایرانی اغلب در نقش منجی ظاهر شده و سعی کرده‌اند برای اکثریت نادان جامعه همچون چوپان باشند.
کد خبر: ۳۳۲۹۰۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۳

کمبود آگاهی نسبت به پیشگامان
کمبود آگاهی داخلی نسبت به تولیدات و تلاش‌های علمی پیشگامان این جریان در جهان عرب مورد مغفولی است که در جهان امروز وجود دارد. در این میان نواندیشی دینی در جهان عرب تحت عنوان «التیار التجدیدی» در حال نقد و بررسی دستاورد‌های دوران نخست روشنگری است.
کد خبر: ۲۹۶۲۸۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۳

راه طی‌شده غرب‌شناسی؛
برخی شرق‌شناسی‌ها صرفا نگاه‌های جزئی‌نگرانه را معیار کار خود قرار می‌دهند. غرب‌شناسی تمدنی [می‌خواهد] نسبتی که میان جزئی‌نگری و کلان‌اندیشی نیاز است را تعریف کند. ما در این مجموعه تلاش کردیم تجربه‌های مختلف غرب‌شناسان انتقادی و اصالت‌باور را برجسته و تجربه آنها را نمایان کنیم و حداقل از سانسور روشنفکری بیرون بیاوریم.
کد خبر: ۲۹۲۱۲۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۳

ابراهیم گلستان:
ابراهیم گلستان می‌گوید: سیمین مطلقا سنتی نبود. نیروی شاد و توانایی بود که توانایی و شادبودن را وقتی متوقف‌شده دید و یافت، که آفتاب غروب می‌کرد. از دور، از خیلی دور چیزی را نباید به دید آورد و خیال دید از دور را به داوری کشاند.
کد خبر: ۲۸۹۶۵۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۱

پدیده روشنفکرغایب
تبعات این انتقال مرجعیت فرهنگی، دامن زدن به افت و ابتذال فرهنگی است. غیبت روشنفکران از این عرصه‌ها زمینه را برای حضور و بروز سلبریتی در جامعه، فرهنگ و سیاست فراهم میکند و مصلحت عمومی و اجتماعی فدای فرصت طلبی سلبریتی‌ها خواهد شد.
کد خبر: ۲۸۴۱۷۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۷

پژوهشگر و استاد دانشگاه:
محقق پژوهشگر و استاد دانشگاه با بیان اینکه چهل و یکسال از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد اما هنوز که هنوز در جامعه مبتلا به تحجر هستیم، گفت: خردورزی آنچنان که باید سطح جامعه را فرا نگرفته لذا تاکنون نتوانستیم جامعه ای که دین اقتضا می کنم داشته باشیم؛ بسیاری از چهره های مهم را از دست دادیم و بعضا کسانی وارد میدان شدند و صحنه آرایی کردند که به ظاهر خردورز و عاقل بودند ولی در باطن تحجر داشتند. تحجر بلای جامعه است و اگر بگوییم که حضرت امام خمینی(ره) بیشتر از هر کسی از متحجران ضربه دید، گزاف نیست و اگر بگوییم که امام(ره) بزرگترین بیدارگر خردمندی و خردورزی و حرکت علیه تحجر است، باز هم گزافه نگفتیم.
کد خبر: ۲۶۰۷۰۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۳

ماکیاوللی:
کمتر نویسنده‌ای به بدنامی نیکولو ماکیاوللی وجود دارد. او را «شیطان» و «آموزگار شر» خوانده‌اند و نامش را مثل نوعی ناسزا یا نفرین، بر روی شریرانه‌ترین طرح‌ها و اقدامات سیاسی نهاده‌اند. اما مگر این سیاست‌مدار کارکشتۀ ایتالیایی چه می‌گفت که اینچنین جنجال‌آفرین شده بود؟ خودش جایی اعلام کرده است که من به جای خیال‌اندیشی، فقط از واقعیت‌ها حرف می‌زنم و واقعیت این است که سیاست‌مدار گاهی مجاز است دروغ بگوید، بی‌رحم‌ باشد، یا زیر قولش بزند. بااین‌حال این دعوا هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است.
کد خبر: ۲۵۴۳۹۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۱۸

عبدالله گنجی؛
روشنفکر مدعی آزادی بیان است. اما از شعار علیه امریکا در ایران آشفته می‌شود، ولی در نقطه مقابل اگر صدها تحریم، فشار و تهدید را ببیند به همان نقطه‌ای ارجاع می‌دهد که فقط شعار است و اینچنین صرفاً حاکمیت مقصر است و مردمی که این شعار را می‌دهند نیز «طرفداران حکومتند» و دیگر هیچ.
کد خبر: ۲۴۷۵۷۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۱

۵۰ سال بعد از مرگ آل‌احمد روشنفکران همچنان او را می‌زنند؛
گرچه سیدجلال 50 سال است که نقاب در خاک کشیده است و خیلی زودهنگام جامعه ایرانی را در شرایطی که به تلاش علمی و مسئولانه وی نیاز مبرم داشت، ترک کرد لیکن میراث فکری آل‌احمد باقی است و قلعه وی بی‌سردار نمانده است.
کد خبر: ۲۳۳۳۴۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۲۶

تعریف روشنفکر به روایت ادوارد سعید:
روشنفکر اهل انزوا و در خود فرورفتن نیست. او از جامعه قهر نمی کند و ناامید نیز نمی شود؛ چرا که از ابتدا هم توقع تغییرات دراماتیک نداشته است. روشنفکرمآب ها ناامید و سرخورده اند.
کد خبر: ۲۱۲۵۲۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۹

کورنلیا کوپپچ:
«کورنلیا کوپپچ» پروفسور جامعه‌شناسی در دانشگاه فنی دارمشتات است. هفته‌نامه اشپیگل یک روز پیش از آغاز انتخابات پارلمان اتحادیه اروپا در مصاحبه‌ای، درباره برآمدن نیروهای راست پوپولیست با او به گفت‌وگو نشسته است. کوپپچ این روند را پیامد فرادستی نخبگانِ خودستا و لیبرال‌هایی می‌داند که کنترل اندیشه را توصیه می‌کنند و نیز محافل به‌اصطلاح روشنفکری را مقصر می‌داند که غالبا گرایش‌های نژادپرستانه دارند.
کد خبر: ۲۱۱۸۲۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۵

در تبیین گفتگوهای رهبر انقلاب با دانشگاهیان؛
در پی برگزاری دیدار اساتید و دانشجویان با رهبر انقلاب، بسیج اساتید با انتشار تحلیلی راهبردی مهم‌ترین دغدغه‌­های جنبش استادی کشور را برای دستیابی به دانشگاه اجتماعی و تمدن‌گرا در معماری ایران فردا مورد ارزیابی قرار داد.
کد خبر: ۲۱۱۳۹۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۳

تقابل سرمایه‌داری و مارکسیسم ؛
احسان شریعتی می‌گوید شرکت ژیژک در مناظره با پیترسون با شرایطی که این مراسم داشته است می‌تواند نقض غرض و اشتباه باشد زیرا پای پول و سود و سرمایه به میان آمده است. او ایدئولوژی سرمایه‌داری را ایدئولوژی نمایشی تعریف می‌کند و معتقد است که در این ایدئولوژی سعی می‌شود تا بجای واقعیت، توهم حقیقت یابد.
کد خبر: ۲۰۸۳۸۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۹

گفت‌وگو با علي شمس؛
در [اکنون] ما که همه‌چيز عجيب، پيچيده و درهم است، وضعيت تئاتر هم کاملا بازنمايي وضعيت کلي است. از سويي تمام سالن‌هاي نمايش تهران چنان پررونق است که بسياري از اهالي بيزینس- هنر را وسوسه مي‌کند تا در اين کسب‌وکار وارد شوند و از ديگرسو همه اين رونق در همين تهران است و بس. اهالي گَردَندِه در سالن‌هاي نمايش تهران، تقريبا همه همان شش‌درصدي هستند که در کل کشور به‌ تماشاي تئاتر مي‌نشينند. در همين فضاي توسعه نامتوازن، وضعيت تئاتر از درون هم بسيار پيچيده و تشخيص سره از ناسره بسيار سخت است.
کد خبر: ۱۸۵۳۱۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۷

برگزاری سمینار«ناسیونالیسم ایرانی » ؛
براستی ما چقدر از خود پرسیده‌ایم ایرانی کیست و ملت ایران تحت کدام عناصر هویتی سامان بخشیده می‌شود؟ آیا زبان، دین یا قومیت است که می‌تواند نقطه پیوند هویتی ما باشد یا عناصر مدنی و مدرنی مانند مفهوم شهروندی؟
کد خبر: ۱۸۵۱۷۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۷

رمز بی‌حاصل شدن اسناد کشور؛
سعید زیباکلام معتقد است: فکر اسلامی‌کردن دانشگاهها بر این پیش فرض اشتباه استوار شده است که سایر نهادهای کلان و تأثیر گذار جامعه ما پس از انقلاب کاملاً یا کمابیش اسلامی شده اند به جز دانشگاه.
کد خبر: ۱۸۵۰۱۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۶